Cieszyn jest jednym z najstarszych miast na Śląsku. Podanie głosi, że został założony w 810 r. przez trzech braci, synów słowiańskiego króla, którzy po długiej wędrówce spotkali się tutaj i ciesząc się tym faktem założyli miasto Cieszyn. W rzeczywistości zalążkiem dzisiejszego miasta jest Góra Zamkowa, gdzie najstarsze ślady osadnictwa sięgają VI-V w. p.n.e. oraz słowiański gród we wsi Podobora (Chotebuž, Rep. Czeska), zwany "Starym Cieszynem". Po zniszczeniu Starego Cieszyna przez wojska wielkomorawskie w końcu VIII wieku osadnicy słowiańscy zbudowali na Górze Zamkowej nowe grodzisko obronne, które stało się zapleczem dla odbudowywanego starego grodu. Z czasem zyskało ono na znaczeniu i wraz ze Starym Cieszynem stało się centrum administracyjnym, religijnym i gospodarczym znacznej części Śląska. W XI wieku zbudowano tu kaplicę w stylu romańskim, która przetrwała do dziś i jest jednym z najważniejszych zabytków na Śląsku i w Polsce (jej podobizna zdobi m.in. rewers banknotu 20-złotowego oraz dwuzłotowej monety z kolekcjonerskiej serii Historyczne miasta w Polsce). W tym samym czasie pod Górą Zamkową zaczęło rozbudowywać się podgrodzie, a cieszyński gród urósł do rangi kasztelanii podlegającej królom polskim, a w okresie rozbicia dzielnicowego książętom śląskim. Rozwój grodu na Górze Zamkowej spowodował, że na przełomie XI i XII wieku przestał istnieć Stary Cieszyn.
Z 1155 r. pochodzi pierwsza znana pisemna wzmianka o Cieszynie (Tessin), choć najnowsze badania historyczne podają nieoficjalnie, że był on wymieniany już w dokumentach związanych z powstaniem biskupstwa wrocławskiego w roku 1000. Przez cały XII wiek Cieszyn był jednym z najważniejszych grodów Księstwa Opolsko-Raciborskiego. Około roku 1220 nastąpiła formalna lokacja miasta, a Cieszyn uzyskał pierwsze prawa miejskie na prawie lwówieckim. Ok. 1240 roku zbudowano też okazały kościół parafialny, przy którym działała szkoła.
Po podziale Księstwa Opolsko-Raciborskiego ok. 1282, a następnie Księstwa Raciborskiego w 1290 r., Cieszyn został stolicą Księstwa Cieszyńskiego, a pierwszym księciem cieszyńskim został Mieszko, założyciel linii Piastów cieszyńskich. Jako stolica księstwa Cieszyn nadal zdobywał na znaczeniu i rozbudowywał się. Największy rozwój przypadł na lata panowania księcia Przemysława I Noszaka, który w 1374 nadał Cieszynowi nowe prawa miejskie na wzór Wrocławia i w miejsce drewnianego zamku wzniósł murowany. Wtedy też powołano urząd burmistrza (pierwszy znany burmistrz to Mikołaj Giseler) i radę miejską, dla których zbudowano ratusz przy utworzonym rynku (dzisiejszy Stary Targ). Prawdopodobnie już w tym okresie działał też miejski szpital. Ówcześnie Cieszyn był jednym z najważniejszych i największych miast Śląska.
Kolejny gwałtowny rozwój miasto przeżyło za panowania księcia Kazimierza II, który w 1496 roku przeniósł rynek na obecne miejsce, otoczył miasto kamiennymi murami obronnymi i powołał sąd ziemski. W XVI wieku notuje się dalszy rozwój miasta we wszystkich dziedzinach. W XVII wieku miasto zostało w dużym stopniu zniszczone podczas wojny trzydziestoletniej. W wyniku wojny nastąpił upadek ekonomiczny i demograficzny całego Księstwa Cieszyńskiego, w tym samego Cieszyna. Wygaśnięcie linii Piastów cieszyńskich w 1653 roku i przejęcie władzy w księstwie bezpośrednio przez królów czeskich (cesarzy niemieckich) z rodu Habsburgów spowodowało stagnację gospodarczą i polityczną Cieszyna do końca wieku.
Zakończenie okresu kontrreformacji pozwoliło na zbudowanie w Cieszynie w latach 1709-1750 dużego kościoła ewangelicko-augsburskiego, który jest dziś największą świątynią luterańską w Polsce. Pozycja miasta wzmocniła się po zakończeniu wojen śląskich w połowie XVIII wieku, w wyniku których Cieszyn, jako jedno z nielicznych miast Śląska, pozostał przy Austrii. 13 maja 1779 roku podpisano tu pokój pomiędzy Austrią i Prusami, kończący wojnę o sukcesję bawarską. W latach 1768-1771 Cieszyn stał się też główną siedzibą konfederatów barskich. Powolny powrót do świetności miasta przerwała seria kataklizmów (w tym trzęsienia ziemi). Najpoważniejszym z nich był pożar w 1789 roku, który doszczętnie strawił niemal całe miasto. Przez 11 lat Cieszyn podnosił się z gruzów, a większość ze zbudowanych wtedy budynków przetrwała do dnia dzisiejszego.
Przełom XVIII i XIX wieku to gwałtowny rozwój życia kulturalno-oświatowego Cieszyna. W 1802 roku ks. Leopold Szersznik tworzy muzeum (obecnie Muzeum Śląska Cieszyńskiego), uznawane dziś za pierwsze publiczne muzeum na ziemiach polskich. W 1805 roku, w wyniku zagrożenia Wiednia przez wojska napoleońskie, do Cieszyna przenosi się dwór cesarski i rząd monarchii austriackiej. W ten sposób przez pewien czas Cieszyn był stolicą cesarstwa (!), nie przyniosło to jednak miastu żadnych wymiernych korzyści. W 1839 roku ostatecznie rozebrano piastowski zamek, a na Górze Zamkowej, z polecenia księcia Karola Habsburga, zbudowano klasycystyczny pałac (tzw. Nowy Zamek) z dużym parkiem (w tej formie Góra przetrwała do dziś). W 1836 po raz kolejny pożar strawił część śródmieścia, w tym piękny ratusz, który odbudowano w 1846 roku (po odbudowie ratusz pozostał w niezmienionej formie do dziś). W roku 1846 powstał również, działający do dziś, browar książęcy u stóp Góry Zamkowej. W okresie Wiosny Ludów Cieszyn staje się ważnym ośrodkiem polskiej myśli narodowej. W 1848 roku zaczęła wychodzić tu pierwsza polska gazeta.
W 1869 do Cieszyna dociera pierwsza linia kolejowa, a wokół zbudowanego dworca na zachodnim brzegu Olzy (dzisiejszy Czeski Cieszyn) rozpoczyna się budowa dzielnicy przemysłowej. Rozwój przemysłowy miasta nie przebiegał jednak tak szybko jak choćby w niedalekim Bielsku, co spowodowało powolną utratę znaczenia gospodarczego Cieszyna w regionie. Pozostawał on jednak nadal ważnym ośrodkiem administracyjnym i kulturalno-oświatowym.
W 1911 roku powstaje w mieście linia tramwajowa, łącząca dworzec kolejowy z centrum Cieszyna (linia uległa likwidacji w 1921 roku). W okresie I wojny światowej stacjonowały tu duże ilości wojsk austriackich, przez pewien okres Cieszyn był także siedzibą ich Sztabu Generalnego. Z Cieszyna pochodziło wielu żołnierzy Legionów Piłsudskiego, a sam Józef Piłsudski bywał zresztą w mieście.
Po upadku cesarstwa i zakończeniu I wojny światowej Cieszyn, jak i cały Śląsk Cieszyński, stał się terytorium spornym pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W styczniu 1919 roku doszło nawet do wojny. Wykorzystując zaangażowanie odradzającego się państwa polskiego w powstanie wielkopolskie i walki o Lwów, Czesi dokonali zbrojnej agresji na Śląsk Cieszyński. Powstała jeszcze w październiku 1918 roku w Cieszynie Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego dążyła do przyłączenia regionu do Polski, jednak ostatecznie spór został rozstrzygnięty dopiero przez paryską Radę Ambasadorów w 1920 roku, która arbitralnie podzieliła Śląsk Cieszyński. Samo miasto Cieszyn zostało podzielone wzdłuż rzeki Olzy, przy czym historyczna część miasta znalazła się w granicach Polski (Cieszyn), zaś przemysłowa z dworcem kolejowym w granicach Czechosłowacji (Czeski Cieszyn). Podział nie był dokonany według kryteriów etnicznych, w związku z czym w części czeskiej miasta pozostała bardzo znaczna ilość ludności polskiej.
Oddzielenie Cieszyna od dworca kolejowego i terenów przemysłowych zahamowało rozwój miasta. Co prawda w latach 1938-1945 Cieszyn i Czeski Cieszyn znów połączono w jedno miasto (w październiku 1938 r. wojska polskie zajęły tzw. Zaolzie wraz z Czeskim Cieszynem, natomiast we wrześniu 1939 cały Śląsk Cieszyński został włączony do III Rzeszy), jednak tuż po zakończeniu II wojny światowej podział przywrócono. Po 1945 roku Cieszyn nie rozwijał się tak dynamicznie, jak inne miasta Śląska. Znany był głównie z największego przejścia granicznego na południowej granicy i wyrobów średniej wielkości zakładów przemysłowych ("Olza", "Celma", "Polifarb Cieszyn", "FACH", "Cefana", "Polwid", "Termika", "Zampol"). Znaczenie administracyjno-polityczne stracił na rzecz pobliskiego miasta Bielsko-Biała, zaś jako stolica kulturalna regionu odrodził się dopiero w latach 90.
Po podziale miasta w 1920 r. granice Cieszyna stopniowo powiększały się poprzez włączanie sąsiednich, związanych z miastem wsi. W kolejnych latach przyłączono do Cieszyna następujące miejscowości: Błogocice (1922), Bobrek (1932), Boguszowice (1973), Gułdowy (1973), Kalembice (1973), Krasna (1973), Mnisztwo (1973), Pastwiska (1973), Marklowice (1977). Miejscowości te stanowią dziś integralne części miasta i nie mają własnych samorządów. Ich nazwy nadal funkcjonują, często w połączeniu z nazwą miasta (np. Cieszyn-Boguszowice).
W obrębie miasta Cieszyna, najczęściej na otaczających centrum wzgórzach, zbudowano w drugiej połowie XX wieku kilka osiedli mieszkaniowych: os. Mały Jaworowy (tzw. "ZOR" - lata 60.), os. Liburnia (lata 70. i 80.), os. Podgórze (tzw. "Banotówka" - lata 70. i 80.), os. Piastowskie (lata 80.), os. Bobrek Zachód (lata 80. i 90.) i os. Bobrek Wschód (lata 90.).
* Wzgórze Zamkowe (ul. Zamkowa) - na nim m.in. XI-wieczna romańska rotunda św. Mikołaja, gotycka wieża zamkowa z XIV wieku (tzw. Wieża Piastowska), pałac Habsburgów z XIX wieku, fragmenty piastowskiego zamku, pomniki przyrody;
* Kościół parafialny św. Marii Magdaleny (pl. Dominikański), dawniej dominikański - jeden z najstarszych kościołów w Cieszynie; elementy gotyckie z przełomu XIII/XIV wieku, przebudowany po pożarze w końcu XVIII w.; wystrój barokowy z XVIII wieku;
* Kościół św. Jerzego z przełomu XIV i XV w.
* Kościół św. Trójcy (pl. Londzina) - późnorenesansowy z przełomu XVI/XVII wieku z neogotycką wieżą;
* Zespół klasztorny bonifratrów z kościołem Wniebowzięcia NMP z lat 1697-1714, przebudowanym w 1788 r.
* Kościół Jezusowy w Cieszynie (pl. Kościelny), budowa rozpoczęta w 1710 roku, w 1750 dobudowano wieżę; największy kościół ewangelicko-augsburski w Polsce.
* Kościół św. Krzyża ojców Franciszkanów (ul. Szersznika), w ciągu zabudowań miejskich - rozbudowany w XVIII w. z XVII-wiecznej kaplicy książęcej; wystrój barokowy, obok klasztor ojców Franciszkanów
* Klasztor, kościół i szpital sióstr Elżbietanek (ul. Liburnia) - pokaźny, stojący na lekkim wzniesieniu zespół klasztorno-szpitalny z początku XX wieku;
* Zabudowania Rynku - kamienice, ratusz, hotel "Pod Brunatnym Jeleniem", studnia z figurą Św. Floriana;
* Cieszyńska starówka - zabudowania ul. Głębokiej, ul. Menniczej, Starego Targu, ul. Sejmowej, ul. Nowe Miasto, ul. Śrutarskiej; łącznie kilkadziesiąt zabytkowych kamienic;
* Zabudowania ul. Przykopa - położone nad potokiem, zwane też "Cieszyńską Wenecją";
* Muzeum Śląska Cieszyńskiego - pałac Laryszów (ul. Regera) - najstarsze publiczne muzeum na ziemiach polskich, bardzo bogate zbiory, w tym gotycka rzeźba "Cieszyńskiej Madonny" z ok. 1375 z warsztatu Piotra Parlera; sam budynek z końca XVIII wieku, obok park z lapidarium;
* Studnia Trzech Braci (ul. Trzech Braci) - miejsce legendarnego spotkania założycieli Cieszyna, altanka z XIX wieku;
* Stary Cmentarz Żydowski w Cieszynie (ul. Hażlaska);
* Nowy Cmentarz Żydowski w Cieszynie (ul. Hażlaska);
* Bracki Browar Zamkowy w Cieszynie (ul. Dojazdowa) - browar działający niezmiennie od 1846 r.;
* Teatr im. Adama Mickiewicza (pl. Teatralny) - pseudobarokowy budynek w stylu wiedeńskim z początku XX wieku
* Zabudowania Górnego Rynku, ul. Kochanowskiego, ul. Garncarskiej i ul. Wyższa Brama - kamienice, głównie z przełomu XIX i XX wieku;
* Dwór w Błogocicach (ul. Żeromskiego) - dwór szlachecki z XVI-XIX wieku;
* Cmentarz Komunalny w Cieszynie (ul. Katowicka)
* Cmentarz ewangelicko-augsburski (ul. Bielska)
Ponadto w 1995 roku wpisano do rejestru zabytków układ urbanistyczny miasta Cieszyna.
Obecnie Cieszyn, pomimo niewielkich rozmiarów, jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, administracyjnym i oświatowym. Jest też ważnym punktem na transportowej mapie Europy. Ponadto jest też popularnym ośrodkiem handlowym, głównie wśród obywateli Republiki Czeskiej.
Jest stolicą powiatu cieszyńskiego i siedzibą Euroregionu Śląsk Cieszyński. Znajduje się tu filia Uniwersytetu Śląskiego, co roku odbywają się festiwale takie jak: Międzynarodowy Festiwal Teatralny "BEZ GRANIC", Przegląd Filmowy "Kino Na Granicy" ("Kino na Hranici") - prezentujący filmy czeskie, polskie, słowackie i węgierskie, czy Festiwal Muzyki Wokalnej "Viva il canto". W latach 2002-2005 odbywał się w Cieszynie jeden z największych w Polsce festiwali filmowych "Era Nowe Horyzonty", który bardzo spopularyzował miasto. Ponadto funkcjonuje tu szereg instytucji i organizacji kulturalnych (w tym teatr oraz nowatorski Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości).
Położenie u stóp Beskidu Śląskiego, bezpośrednio na granicy, przy linii kolejowej, drodze ekspresowej S1, a także atrakcyjny wygląd historycznego centrum z malowniczym rynkiem i dużą ilością zabytków, daje Cieszynowi spore perspektywy rozwoju. Staje się on coraz bardziej popularnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym, co częściowo rekompensuje upadek miejscowego przemysłu w latach 90. i brak dużych inwestycji gospodarczych. Miejscowa gospodarka nastawiona jest obecnie głównie na handel i usługi.
Z 1155 r. pochodzi pierwsza znana pisemna wzmianka o Cieszynie (Tessin), choć najnowsze badania historyczne podają nieoficjalnie, że był on wymieniany już w dokumentach związanych z powstaniem biskupstwa wrocławskiego w roku 1000. Przez cały XII wiek Cieszyn był jednym z najważniejszych grodów Księstwa Opolsko-Raciborskiego. Około roku 1220 nastąpiła formalna lokacja miasta, a Cieszyn uzyskał pierwsze prawa miejskie na prawie lwówieckim. Ok. 1240 roku zbudowano też okazały kościół parafialny, przy którym działała szkoła.
Po podziale Księstwa Opolsko-Raciborskiego ok. 1282, a następnie Księstwa Raciborskiego w 1290 r., Cieszyn został stolicą Księstwa Cieszyńskiego, a pierwszym księciem cieszyńskim został Mieszko, założyciel linii Piastów cieszyńskich. Jako stolica księstwa Cieszyn nadal zdobywał na znaczeniu i rozbudowywał się. Największy rozwój przypadł na lata panowania księcia Przemysława I Noszaka, który w 1374 nadał Cieszynowi nowe prawa miejskie na wzór Wrocławia i w miejsce drewnianego zamku wzniósł murowany. Wtedy też powołano urząd burmistrza (pierwszy znany burmistrz to Mikołaj Giseler) i radę miejską, dla których zbudowano ratusz przy utworzonym rynku (dzisiejszy Stary Targ). Prawdopodobnie już w tym okresie działał też miejski szpital. Ówcześnie Cieszyn był jednym z najważniejszych i największych miast Śląska.
Kolejny gwałtowny rozwój miasto przeżyło za panowania księcia Kazimierza II, który w 1496 roku przeniósł rynek na obecne miejsce, otoczył miasto kamiennymi murami obronnymi i powołał sąd ziemski. W XVI wieku notuje się dalszy rozwój miasta we wszystkich dziedzinach. W XVII wieku miasto zostało w dużym stopniu zniszczone podczas wojny trzydziestoletniej. W wyniku wojny nastąpił upadek ekonomiczny i demograficzny całego Księstwa Cieszyńskiego, w tym samego Cieszyna. Wygaśnięcie linii Piastów cieszyńskich w 1653 roku i przejęcie władzy w księstwie bezpośrednio przez królów czeskich (cesarzy niemieckich) z rodu Habsburgów spowodowało stagnację gospodarczą i polityczną Cieszyna do końca wieku.
Zakończenie okresu kontrreformacji pozwoliło na zbudowanie w Cieszynie w latach 1709-1750 dużego kościoła ewangelicko-augsburskiego, który jest dziś największą świątynią luterańską w Polsce. Pozycja miasta wzmocniła się po zakończeniu wojen śląskich w połowie XVIII wieku, w wyniku których Cieszyn, jako jedno z nielicznych miast Śląska, pozostał przy Austrii. 13 maja 1779 roku podpisano tu pokój pomiędzy Austrią i Prusami, kończący wojnę o sukcesję bawarską. W latach 1768-1771 Cieszyn stał się też główną siedzibą konfederatów barskich. Powolny powrót do świetności miasta przerwała seria kataklizmów (w tym trzęsienia ziemi). Najpoważniejszym z nich był pożar w 1789 roku, który doszczętnie strawił niemal całe miasto. Przez 11 lat Cieszyn podnosił się z gruzów, a większość ze zbudowanych wtedy budynków przetrwała do dnia dzisiejszego.
Przełom XVIII i XIX wieku to gwałtowny rozwój życia kulturalno-oświatowego Cieszyna. W 1802 roku ks. Leopold Szersznik tworzy muzeum (obecnie Muzeum Śląska Cieszyńskiego), uznawane dziś za pierwsze publiczne muzeum na ziemiach polskich. W 1805 roku, w wyniku zagrożenia Wiednia przez wojska napoleońskie, do Cieszyna przenosi się dwór cesarski i rząd monarchii austriackiej. W ten sposób przez pewien czas Cieszyn był stolicą cesarstwa (!), nie przyniosło to jednak miastu żadnych wymiernych korzyści. W 1839 roku ostatecznie rozebrano piastowski zamek, a na Górze Zamkowej, z polecenia księcia Karola Habsburga, zbudowano klasycystyczny pałac (tzw. Nowy Zamek) z dużym parkiem (w tej formie Góra przetrwała do dziś). W 1836 po raz kolejny pożar strawił część śródmieścia, w tym piękny ratusz, który odbudowano w 1846 roku (po odbudowie ratusz pozostał w niezmienionej formie do dziś). W roku 1846 powstał również, działający do dziś, browar książęcy u stóp Góry Zamkowej. W okresie Wiosny Ludów Cieszyn staje się ważnym ośrodkiem polskiej myśli narodowej. W 1848 roku zaczęła wychodzić tu pierwsza polska gazeta.
W 1869 do Cieszyna dociera pierwsza linia kolejowa, a wokół zbudowanego dworca na zachodnim brzegu Olzy (dzisiejszy Czeski Cieszyn) rozpoczyna się budowa dzielnicy przemysłowej. Rozwój przemysłowy miasta nie przebiegał jednak tak szybko jak choćby w niedalekim Bielsku, co spowodowało powolną utratę znaczenia gospodarczego Cieszyna w regionie. Pozostawał on jednak nadal ważnym ośrodkiem administracyjnym i kulturalno-oświatowym.
W 1911 roku powstaje w mieście linia tramwajowa, łącząca dworzec kolejowy z centrum Cieszyna (linia uległa likwidacji w 1921 roku). W okresie I wojny światowej stacjonowały tu duże ilości wojsk austriackich, przez pewien okres Cieszyn był także siedzibą ich Sztabu Generalnego. Z Cieszyna pochodziło wielu żołnierzy Legionów Piłsudskiego, a sam Józef Piłsudski bywał zresztą w mieście.
Po upadku cesarstwa i zakończeniu I wojny światowej Cieszyn, jak i cały Śląsk Cieszyński, stał się terytorium spornym pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W styczniu 1919 roku doszło nawet do wojny. Wykorzystując zaangażowanie odradzającego się państwa polskiego w powstanie wielkopolskie i walki o Lwów, Czesi dokonali zbrojnej agresji na Śląsk Cieszyński. Powstała jeszcze w październiku 1918 roku w Cieszynie Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego dążyła do przyłączenia regionu do Polski, jednak ostatecznie spór został rozstrzygnięty dopiero przez paryską Radę Ambasadorów w 1920 roku, która arbitralnie podzieliła Śląsk Cieszyński. Samo miasto Cieszyn zostało podzielone wzdłuż rzeki Olzy, przy czym historyczna część miasta znalazła się w granicach Polski (Cieszyn), zaś przemysłowa z dworcem kolejowym w granicach Czechosłowacji (Czeski Cieszyn). Podział nie był dokonany według kryteriów etnicznych, w związku z czym w części czeskiej miasta pozostała bardzo znaczna ilość ludności polskiej.
Oddzielenie Cieszyna od dworca kolejowego i terenów przemysłowych zahamowało rozwój miasta. Co prawda w latach 1938-1945 Cieszyn i Czeski Cieszyn znów połączono w jedno miasto (w październiku 1938 r. wojska polskie zajęły tzw. Zaolzie wraz z Czeskim Cieszynem, natomiast we wrześniu 1939 cały Śląsk Cieszyński został włączony do III Rzeszy), jednak tuż po zakończeniu II wojny światowej podział przywrócono. Po 1945 roku Cieszyn nie rozwijał się tak dynamicznie, jak inne miasta Śląska. Znany był głównie z największego przejścia granicznego na południowej granicy i wyrobów średniej wielkości zakładów przemysłowych ("Olza", "Celma", "Polifarb Cieszyn", "FACH", "Cefana", "Polwid", "Termika", "Zampol"). Znaczenie administracyjno-polityczne stracił na rzecz pobliskiego miasta Bielsko-Biała, zaś jako stolica kulturalna regionu odrodził się dopiero w latach 90.
Po podziale miasta w 1920 r. granice Cieszyna stopniowo powiększały się poprzez włączanie sąsiednich, związanych z miastem wsi. W kolejnych latach przyłączono do Cieszyna następujące miejscowości: Błogocice (1922), Bobrek (1932), Boguszowice (1973), Gułdowy (1973), Kalembice (1973), Krasna (1973), Mnisztwo (1973), Pastwiska (1973), Marklowice (1977). Miejscowości te stanowią dziś integralne części miasta i nie mają własnych samorządów. Ich nazwy nadal funkcjonują, często w połączeniu z nazwą miasta (np. Cieszyn-Boguszowice).
W obrębie miasta Cieszyna, najczęściej na otaczających centrum wzgórzach, zbudowano w drugiej połowie XX wieku kilka osiedli mieszkaniowych: os. Mały Jaworowy (tzw. "ZOR" - lata 60.), os. Liburnia (lata 70. i 80.), os. Podgórze (tzw. "Banotówka" - lata 70. i 80.), os. Piastowskie (lata 80.), os. Bobrek Zachód (lata 80. i 90.) i os. Bobrek Wschód (lata 90.).
* Wzgórze Zamkowe (ul. Zamkowa) - na nim m.in. XI-wieczna romańska rotunda św. Mikołaja, gotycka wieża zamkowa z XIV wieku (tzw. Wieża Piastowska), pałac Habsburgów z XIX wieku, fragmenty piastowskiego zamku, pomniki przyrody;
* Kościół parafialny św. Marii Magdaleny (pl. Dominikański), dawniej dominikański - jeden z najstarszych kościołów w Cieszynie; elementy gotyckie z przełomu XIII/XIV wieku, przebudowany po pożarze w końcu XVIII w.; wystrój barokowy z XVIII wieku;
* Kościół św. Jerzego z przełomu XIV i XV w.
* Kościół św. Trójcy (pl. Londzina) - późnorenesansowy z przełomu XVI/XVII wieku z neogotycką wieżą;
* Zespół klasztorny bonifratrów z kościołem Wniebowzięcia NMP z lat 1697-1714, przebudowanym w 1788 r.
* Kościół Jezusowy w Cieszynie (pl. Kościelny), budowa rozpoczęta w 1710 roku, w 1750 dobudowano wieżę; największy kościół ewangelicko-augsburski w Polsce.
* Kościół św. Krzyża ojców Franciszkanów (ul. Szersznika), w ciągu zabudowań miejskich - rozbudowany w XVIII w. z XVII-wiecznej kaplicy książęcej; wystrój barokowy, obok klasztor ojców Franciszkanów
* Klasztor, kościół i szpital sióstr Elżbietanek (ul. Liburnia) - pokaźny, stojący na lekkim wzniesieniu zespół klasztorno-szpitalny z początku XX wieku;
* Zabudowania Rynku - kamienice, ratusz, hotel "Pod Brunatnym Jeleniem", studnia z figurą Św. Floriana;
* Cieszyńska starówka - zabudowania ul. Głębokiej, ul. Menniczej, Starego Targu, ul. Sejmowej, ul. Nowe Miasto, ul. Śrutarskiej; łącznie kilkadziesiąt zabytkowych kamienic;
* Zabudowania ul. Przykopa - położone nad potokiem, zwane też "Cieszyńską Wenecją";
* Muzeum Śląska Cieszyńskiego - pałac Laryszów (ul. Regera) - najstarsze publiczne muzeum na ziemiach polskich, bardzo bogate zbiory, w tym gotycka rzeźba "Cieszyńskiej Madonny" z ok. 1375 z warsztatu Piotra Parlera; sam budynek z końca XVIII wieku, obok park z lapidarium;
* Studnia Trzech Braci (ul. Trzech Braci) - miejsce legendarnego spotkania założycieli Cieszyna, altanka z XIX wieku;
* Stary Cmentarz Żydowski w Cieszynie (ul. Hażlaska);
* Nowy Cmentarz Żydowski w Cieszynie (ul. Hażlaska);
* Bracki Browar Zamkowy w Cieszynie (ul. Dojazdowa) - browar działający niezmiennie od 1846 r.;
* Teatr im. Adama Mickiewicza (pl. Teatralny) - pseudobarokowy budynek w stylu wiedeńskim z początku XX wieku
* Zabudowania Górnego Rynku, ul. Kochanowskiego, ul. Garncarskiej i ul. Wyższa Brama - kamienice, głównie z przełomu XIX i XX wieku;
* Dwór w Błogocicach (ul. Żeromskiego) - dwór szlachecki z XVI-XIX wieku;
* Cmentarz Komunalny w Cieszynie (ul. Katowicka)
* Cmentarz ewangelicko-augsburski (ul. Bielska)
Ponadto w 1995 roku wpisano do rejestru zabytków układ urbanistyczny miasta Cieszyna.
Obecnie Cieszyn, pomimo niewielkich rozmiarów, jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, administracyjnym i oświatowym. Jest też ważnym punktem na transportowej mapie Europy. Ponadto jest też popularnym ośrodkiem handlowym, głównie wśród obywateli Republiki Czeskiej.
Jest stolicą powiatu cieszyńskiego i siedzibą Euroregionu Śląsk Cieszyński. Znajduje się tu filia Uniwersytetu Śląskiego, co roku odbywają się festiwale takie jak: Międzynarodowy Festiwal Teatralny "BEZ GRANIC", Przegląd Filmowy "Kino Na Granicy" ("Kino na Hranici") - prezentujący filmy czeskie, polskie, słowackie i węgierskie, czy Festiwal Muzyki Wokalnej "Viva il canto". W latach 2002-2005 odbywał się w Cieszynie jeden z największych w Polsce festiwali filmowych "Era Nowe Horyzonty", który bardzo spopularyzował miasto. Ponadto funkcjonuje tu szereg instytucji i organizacji kulturalnych (w tym teatr oraz nowatorski Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości).
Położenie u stóp Beskidu Śląskiego, bezpośrednio na granicy, przy linii kolejowej, drodze ekspresowej S1, a także atrakcyjny wygląd historycznego centrum z malowniczym rynkiem i dużą ilością zabytków, daje Cieszynowi spore perspektywy rozwoju. Staje się on coraz bardziej popularnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym, co częściowo rekompensuje upadek miejscowego przemysłu w latach 90. i brak dużych inwestycji gospodarczych. Miejscowa gospodarka nastawiona jest obecnie głównie na handel i usługi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz